Ksamil to niewielka turystyczna miejscowość w Albanii, która jest niezwykle popularna w szczycie sezonu. Postanowiłem sprawdzić jeszcze w kwietniu co ciekawego można tu robić i co też warto zobaczyć w okolicy. Nie zabraknie tu miejsca na pokazanie Wam Sarandy, choć uczciwie już na początku wyjaśniam, że będzie to artykuł poświęcony głównie Ksamil i okolicom.

Moje pierwsza przygoda z Albania miała miejsce kilkanaście lat temu, kiedy miałem okazję spędzić prawie miesiąc przemierzając Bałkany w busie z grupą uczestników wyjazdu organizowanego przez The Travelbus. Możecie sami się przekonać tutaj jak wówczas spędziliśmy ten czas i co zwiedziliśmy w tym czasie, bo nasza trasa obejmowała zupełnie inne rejony niż tym razem.

W poniższym artykule znajdziecie dużo praktycznych informacji, które ułatwią Wam zaplanowanie takiej podróży na własną rękę. Mam nadzieję, że będzie to dla Was dodrą okazją do przyjemnego spędzenia czasu w tej jeszcze mniej popularnej części Europy jaką jest Albania. Świetnym uzupełnieniem dla tych informacji jest publikowane przeze mnie w trakcie pobytu i zapisane w wyróżnionych InstaStories z Albanii. Koniecznie je obejrzyjcie, zawiera sporo inspiracji i praktycznych wskazówek. Sam artykuł zacznijmy jednak od podstawowych wyliczeń kosztów naszej podróży.

Termin podróży: 19-24 kwietnia 2024 r.

Ilość osób: 2

Koszty podróży:

• Lot Warszawa Okęcie- Tirana- Warszawa Okęcie (bagaż podręczny + 1 bagaż rejestrowany 10 kg na spółkę, WIZZ Air) 450 zł/os
• Wypożyczenie samochodu 91 €/ 390 zł, czyli 195 zł/os
• Paliwo 159 zł/os
• Dodatkowe ubezpieczenie wkładu własnego do wypożyczanego samochodu Worldwideinsure.com 139 zł, czyli 70 zł/os
• Ubezpieczenie turystyczne (jak zawsze przez Rankomat) 25 zł/os
• Nocleg apartament w Ksamil 487 zł/ za 5 nocy, czyli 244 zł/os
• Internet mobilny przez Airalo (dla telefonów z e-sim, 5 GB) 15,5 $/ 62 zł
• Jedzenie (zakupy w sklepach i restauracje) oraz bilety wstępu do atrakcji turystycznych 490 zł/os

Suma kosztów na 6 dni: ok. 1700 zł/os.

Gdzie nocować w Ksamil?

Zastanawiałem się, czy na bazę wypadową w południowej części Albanii wybrać większą Sarandę czy mniejsze Ksamil. Szybko przypomniałem sobie jaki miałem problem z zaparkowaniem samochodu w greckich Salonikach i miałem podejrzenie, że w przypadku Sarandy będzie podobnie. Już w trakcie wizyty w Sarandzie moje przypuszczenia tylko się potwierdziły. Znalezienie wolnego miejsca parkingowego w okolicach centrum graniczyło z cudem. W Ksamil tego problemu nie mieliśmy. To na tyle nieduża miejscowość, że w zasadzie wszędzie można przejść się na piechotę (np. na plażę). Udało mi się znaleźć bardzo fajny apartament w Ksamil i to wyjątkowo tanio. Bez zastanowienia zarezerwowałbym go ponownie przy kolejnej okazji i bardzo Wam go również z czystym sumieniem polecam.

Nie bez znaczenia był tu okres naszej podróży, czyli druga połowa kwietnia, kiedy można znaleźć nocleg w przystępnych cenach. Przy apartamencie mogliśmy zaparkować samochód, a z balkonu rozpościerał się fajny widok na miasto. Do dyspozycji mieliśmy dwa poziomy, dolny to salon z aneksem kuchennym i łazienką, a góra to duża sypialnia dla maksymalnie 3 osób i wspomniany balkon. Dodatkowo na dole jest bezpośrednie wyjście z salonu na taras. W środku jest czyściutko, a właściciele są bardzo przyjaźni. W każdej chwili byli gotowi odpowiedzieć na nasze pytania.

Niedaleko naszego miejsca noclegowego znajdowało się centrum, a w nim sklepy spożywcze, restauracje i bary oraz najpiękniejsze plaże w całej Albanii.

Gdzie kupić pakiet danych do smartfona w Albanii?

Kiedy wybieram się w podróż do kraju znajdującego się poza Unią Europejską, jeszcze w Polsce kupuję pakiet danych poprzez aplikację Airalo. Warunkiem zakupu oferty eSIM jest posiadanie smartfona, który obsługuje tę opcję. Kiedy już mamy pewność, że posiadamy taki telefon warto cały proces zakupu i instalacji przeprowadzić w kraju, dzięki czemu po wylądowaniu na miejscu pozostanie nam czekać na wyszukanie lokalnej sieci. W przypadku Albanii oferta obejmuje kilka pakietów danych. Ja w ciągu 6 dni wykorzystałem w sumie 2 GB, ale z zastrzeżeniem, że w apartamencie mieliśmy dostęp do bezpłatnego WiFi. Ci z Was, którzy zdecydują się na zakup tej oferty dzięki zastosowaniu kodu uzyskacie dodatkowo 3 USD zniżki na pierwszy pakiet danych. Alternatywą dla eSIM jest klasyczna oferta prepaid, którą możecie zakupić na lotnisku, ale trzeba liczyć się z tym, że zakup, rejestracja i instalacja zajmą trochę czasu. Zazwyczaj trzeba też odczekać na swoją kolej do obsługi klienta.

Gdzie wypożyczyć samochód w Tiranie?

Od wielu lat korzystam z oferty pośrednika w wynajmie samochodów Holidayautos. Miałem wiele okazji porównać ceny identycznych opcji w bardziej popularnym serwisie RentalCars (dalej RC). Podobnie jak w RC, tutaj również macie możliwość bezkosztowego anulowania lub dokonania zmian w rezerwacji nawet do 48 godzin przed datą odbioru auta. Na Sardynii, w Bergamo czy na Cyprze  również korzystałem z pośrednictwa tej firmy. W Tiranie wypożyczałem auto na 6 dni. Sieć wypożyczalni to Sicily by Car, a samochód to Dacia Sandero Stepway (choć miał być to Peugeot 108 lub podobne auto, dostaliśmy więc lepszy samochód). Zapłaciłem 390 zł za sam wynajem auta i dodatkowo za ubezpieczenie wkładu własnego w Worldwideinsure.com 139 zł. Depozyt wyniósł 500 € i został zablokowany na mojej karcie kredytowej (w Sicily by Car to koniecznie karta kredytowa, nie debetowa i wystawiona na nazwisko kierowcy).

Jak wypożyczyć samochód bez karty kredytowej i depozytu?

Szukacie wynajmu bez depozytu? Polecam serwis Localrent, który dodatkowo w opcjach filtrowania wyników daje możliwość wyszukania opcji wynajmu samochodu bez depozytu (w filtrowaniu zaznaczamy „No deposit”). Poniżej możecie łatwo sprawdzić oferty wynajmu, wybierając interesujący was zakres dat.

Pamiętajcie też o kilku ważnych sprawach przed ostatecznym wybraniem najlepszej oferty:

• Zazwyczaj nie kupuję ubezpieczenia wkładu własnego auta w wypożyczalni. Taniej zazwyczaj kupicie je w worldwideinsure.com. Tym razem było ta samo.
• Dokładnie sprawdzajcie warunki wynajmu. Najważniejsze: wysokość depozytu blokowanego na karcie kredytowej kierowcy, polityka paliwowa (najlepiej odbiór i zwrot pełnego baku), brak limitu przejechanych km, koszty dodania dodatkowego kierowcy itp.
• Zapewnij środki z tytułu depozytu na karcie kredytowej lub upewnijcie się czy będzie można wykupić dodatkowe, pełne ubezpieczenie w wypożyczalni. W Sicily by Car nie było takiej opcji.
• Niektóre wypożyczalnie samochodów akceptują wypukłe karty debetowe lub gotówkę, ale gdy nie masz karty kredytowej upewnij się wcześniej, czy na miejscu będzie zaakceptowana inna opcja. W Sicily by Car karty debetowe nie są akceptowane.
• Anulowanie depozytu po zwrocie auta może zająć nawet 30 dni. Weź to pod uwagę
• Bezpłatne anulowanie rezerwacji nawet do 48 godzin przed terminem wynajęcia samochodu
• Zrób zdjęcia uszkodzeń samochodu w chwili wynajmu, sprawdź, czy wszystkie są zaznaczone/opisane w protokole wydania auta. Dotyczy to również tapicerki. Nagraj film dookoła samochodu.
• Przeczytaj opinie o wypożyczalni. Skup się na tych z ostatniego okresu, bo niektóre biura potrafią bardzo zmienić obsługę klienta w krótkim czasie. Czasami warto dopłacić kilkadziesiąt złotych i wybrać lepszą firmę,
• Dobierz rodzaj pojazdu do planowanej trasy i terenu. Na Bałkanach niektóre drogi naprawdę nie są najlepszej jakości, zapewne nie raz będziecie chcieli podjechać bliżej plaży, do której często prowadzą szutrowe drogi
• Sprawdź, czy nie musisz mieć międzynarodowego prawa jazdy (w Albanii nie jest potrzebne)
• Upewnij się, czy w wypożyczanym samochodzie będzie dostępny uchwyt na telefon i port USB do podpięcia kabla ładującego telefon. Może się wydawać, że to banalne problemy, ale przekonałem się nie raz jak to ważne dla bezpieczeństwa podróży. Czasami zabierałem z Polski swój niewielki uchwyt na telefon, co bardzo podniosło komfort i bezpieczeństwo jazdy autem. Tak samo było i tym razem.
• Zwróć samochód w stanie, który nie budzi poważnych zastrzeżeń pod względem czystości. Posprzątaj w środku.

Czy trzeba umyć samochód przed zwrotem do wypożyczalni?

W przypadku Sicily by Car bardzo polecam umyć samochód przed jego zwrotem. W Albanii Zazwyczaj to koszt ok. 1000 LEK (ok. 42 zł), ale nam udało się znaleźć bardzo dobrą myjnię, w której zapłaciliśmy za mycie 500 LEK. Jej lokalizacja to 41°18’26.8″N 19°30’06.0″E w Durres przy stacji benzynowej 2A & 2E. W języku albańskim myjnia to „lavazh” i praktycznie w każdej mycie wykonywane jest przez pracownika myjni. Nie spotkałem się z myjniami samoobsługowymi.

Jak dojechać z lotniska w Tiranie do centrum Tirany?

Choć w tym artykule nie opisuję miejsc turystycznych w Tiranie, dla zainteresowanych podaję sposób na dotarcie z lotniska w Tiranie do centrum miasta. Najłatwiej wybrać przejazd autobusem z przewoźnikiem Luna Travel za 4 €. Przejazd zajmuje 30 minut i rozpoczyna się o pełnych godzinach, co godzinę. Możecie poznać dokładny rozkład jazdy autokarów tej firmy oraz miejsca ich odjazdu i przyjazdu tutaj.

Jak dojechać autobusem z lotniska w Tiranie do Sarandy lub Ksamil?

Od razu bardzo sugeruję jednak przemieszczanie się po Albanii samochodem. Dojedziemy praktycznie w każde interesujące nas miejsce, niezależnie od tego czy planujemy podróż w szczycie sezonu, czy poza tym okresem. Sami też decydujemy o tym kiedy wyjechać i o której godzinie wrócić do dowolnego miejsca w kraju. Załóżmy jednak wariant, w którym nie będziemy dysponować samochodem, a planujemy dotrzeć z lotniska w Tiranie np. do Sarandy lub do innej większej miejscowości. Polecam Wam w takim przypadku skorzystanie z serwisu Girafa Travel i sprawdzenia w nim dostępnych połączeń. Okazuje się, że dotrzemy na miejsce z przesiadką w centrum Tirany. Zajmie to w sumie nieco ponad 5 godzin i kosztuje ok. 20 € w jedną stronę.

Dla tych z Was, którzy chcieliby dojechać do Ksamil czeka jeszcze jeden kurs autobusem z Sarandy do Ksamil. Busy odjeżdżają spod budynku terminala promowego w Sarandzie i kończą kurs w Butrint, z przystankiem w Ksamil. Bilet kupujemy wyłącznie za gotówkę u kierowcy. W 2024 roku koszt biletu do Ksamil wynosi 150 LEK, a do Butrint 200 LEK. Na tej stronie znajdziecie nieco więcej informacji na temat tego połączenia autobusowego.

Najlepsze plaże w Ksamil w Albanii

W samym Ksamil linia brzegowa jest naprawdę piękna. Nic dziwnego, że znajdują się tu najbardziej popularne i wręcz oblegane w szczycie sezonu plaże. Teraz, w drugiej połowie kwietnia dopiero część z nich przygotowuje się do przyjmowania turystów i oferowania im różnych usług. Jakie więc plaże warto zobaczyć i spędzić tu czas w trakcie ciepłych słonecznych dni? Zbiorczo opisuję je tutaj, bo większość z nich je w sumie do siebie podobna.

Do najbardziej popularnych plaż w Ksamil należą:

• Bora Bora Beach,
• Lori Beach,
• Rilinda Beach,
• Ksamil Beach 9
• Ksamil Beach 7
• Artur Beach (Plaża Zachodzącego Słońca)

Każda z nich oferuje swoim Gościom leżaki plażowe z parasolami.

Od czerwca do sierpnia plaże w Ksamil są wręcz oblężone przez turystów. Weź to pod uwagę planując termin podróży.

Ich ceny uzależnione są głównie od terminu, rodzaju i lokalizacji. Te, które znajdują się na sztucznie stworzonych, drewnianych pomostach-wyspach, z baldachimami i siatkami podwieszonymi nad wodą potrafią kosztować nawet 15 000 LEK za cały dzień.

Tańsze, jeszcze przed szczytem sezonu (przykład z połowy kwietnia 2024 r.) to 1000 LEK za 2 leżaki.  Jak widzicie różnice są naprawdę ogromne. Przy wielu plażach jest możliwość dodatkowego wypożyczenia sprzętów pływających, takich jak rowery wodne, kajaki czy SUPy. Możecie je wynająć np. przy najbardziej popularnej plaży Bora Bora. Z większości miejsc znajdujących się przy linii brzegowego dosyć dobrze widać cztery wyspy. Do dwóch, które położone są bliżej miejskich plaż można dotrzeć np. na kajaku lub rowerze wodnym. Do tych bardziej oddalonych kursują taksówki wodne.

Na wielu plażach muzyka gra przez cały dzień. Jeśli chcesz zaznać trochę ciszy i spokoju wybierz bardziej oddalone od centrum plaże lub zabierz ze sobą własne słuchawki.

Jedną z plaż znajdującą się przy wyspach jest Isole Gemelle di Ksamil. Znajduje się na najbardziej oddalonej wyspie Ksamil i można się na nią dostać wyłącznie kajakiem, rowerem wodnym lub motorówką.

Plaża jest bardzo wąska i łączy dwie większe części wyspy. Dobrze widać stąd grecką wyspę Korfu. Na tej plaży nie ma żadnej infrastruktury turystyczno-gastronomicznej, więc jeśli planujesz spędzić tu dzień, możesz zabrać ze sobą własne jedzenie i napoje. Latem plaża szybko się zapełnia, ale na skałach nad plażą powinno być jeszcze sporo wolnych miejsc.

Technicznie rzecz biorąc za „plażę miejską” uznaje się Beach Ksamil 9, ale i tak nie ma tu zbyt wiele miejsca na korzystanie z plaży bez leżaka.

Rilinda Beach jest dosyć mała, więc miejsca jest tu niewiele. Można za to poczuć się nico bardziej luksusowo wynajmując na drewnianej wysepce łóżko oraz przylegające do niego siatki do leżenia nad wodą. Wynajęcie takiego dwuosobowego miejsca w szczycie sezonu będzie kosztować około 10 000 LEK. Restauracje otaczające plażę Relinda to jedne z najlepszych restauracji przy plaży w Ksamil.

Tutejsza restauracja Abiori Beach Bar serwuje doskonałą i relatywnie tanią kawę, pyszne świeże owoce morza, a restauracja Guvat oferuje zarówno owoce morza jak i klasyczne dania kuchni albańskiej. Uwaga! Płatność kartą w tych restauracjach jest możliwa od 2000 LEK.

W Albanii zawsze warto mieć przy sobie gotówkę. Pamiętaj o tym wybierając się również na plażę. Trudno znaleźć tu miejsce gdzie będziesz mógł zapłacić kartą.

Ci z Was, którzy nie szukają ekskluzywnych miejscówek i wolą te z dala od centrum miasta mogą wybrać plażę Augusti Beach. Choć dojazd nie jest mocną stroną tego miejsca, to wynagradza bardziej kameralną atmosferą, a leżaki można tu wynająć już nawet od 500 LEK. Nie oznacza to, że to jakieś zupełnie odludne miejsce. Po prostu zazwyczaj jest tu spokojniej, nie ma takiego hałasu i głośnej muzyki jak w przypadku wielu innych plaż bliżej centrum.

Wypożyczenie dwuosobowego kajaka kosztuje poza sezonem 1000 LEK/ 2 godziny. W sezonie cena ta może wzrosnąć.

Plaża Puerto Rico znajduje się po drugiej stronie zatoki od plaży Lori. Można tu wypożyczyć leżak lub łóżko z baldachimem i siatką nad wodą. Koszt takiego miejsca to co najmniej około 5000 LEK dziennie. Ta tętniąca życiem plaża często jest zatłoczona przez rodziny, ale czego można się spodziewać na tak popularnej plaży? W jej pobliżu znajduje się bar plażowy Ohana, który jest dobrym miejscem na kawę, drinka lub lunch.

Plaże w okolicy Ksamil

Oprócz wymienionych powyżej miejsc znajdujących się blisko centrum, możecie też wybrać się samochodem na plażę, które zlokalizowane są kilka kilometrów od Ksamil.

Plazhi Pasqyra/ Mirror Beach

Jednym z takich miejsc jest Plazhi Pasqyra. Jest położona zaledwie 10 minut jazdy od centrum Ksamil. Swoją nazwę (w tłumaczeniu Plaża Lustrzana) wzięła od krystalicznie czystej wody, która odbija się od słońca.

Aby dostać się do Mirror Beach, możesz dojechać tu samochodem lub autobusem (trzeba przejść jeszcze ok. 15-20 min) lub taksówką. Jeśli jedziesz autobusem z Ksamil lub Sarandy, poproś kierowcę autobusu, aby zatrzymał się na Mirror Beach. Wysadzi Cię na przystanku przy głównej trasie. Droga z przystanku na plażę jest nieco kamienista i stroma oraz wąska, ale zdecydowanie da się tu dotrzeć. W sezonie warto przybyć wcześnie rano, ponieważ liczba miejsc parkingowych jest ograniczona, a plaża szybko się zapełnia. Parking jest bezpłatny.

Co i gdzie zjeść w Ksamil?

Papu Gyros

Ksamil to niewielka miejscowość, choć bardzo turystyczna. Znajduje się tu sporo restauracji i barów. Mieliśmy okazję przetestować kilka w trakcie naszego pobytu i spośród wszystkich chcę polecić Wam dwa zupełnie różne miejsca. Pierwsze to coś dla fanów smacznego, soczystego mięsa z grilla oraz wszelkiego rodzaju kebabów.

Niezależnie od tego czy zamówicie jeden z wielu rodzajów gyrosów (ceny od 400 LEK) czy większe danie (ok. 800 LEK) na pewno będzie smacznie. Choć teoretycznie można tu płacić kartą, dwukrotnie był z tym problem. Ostatecznie się udało, podobno były to problemy techniczne. Jedno jest pewne, dobry smak jest tu gwarantowany.

Basilico Restaurant

To zupełnie inny rodzaj restauracji niż Papu Gyros. Choć znajduje się po przeciwnej stronie ulicy, specjalizuje się w owocach morza z grila. Mieliśmy okazję zjeść tu jedne z najlepszych dań jakie miałem okazję dotąd próbować. Przygotowanie świeżego miksu kalmarów, krewetek i ośmiornicy z grillowanymi warzywami zajęło niewiele czasu, a do tego najedliśmy się do syta, choć może na zdjęciu nie wygląda to na obfitą porcję. Za danie zapłaciliśmy 1400 LEK i polecam to miejsce każdemu. Średnia ocen 5/5 na Google Maps nie jest tu przypadkowa, choć w połowie kwietnia restauracja świeciła pustkami. Widać, że to rodzinny interes, a kucharze, ojciec i syn świetnie znają się na swoim fachu. Płatność wyłącznie gotówką, choć jak nam wyjaśniono, wynikało to z braku zainstalowanego terminala płatniczego przed sezonem, więc być może później będzie już dostępna bezgotówkowa metoda płatności.

Co zwiedzić w okolicy Ksamil i Sarandy?

Blue Eye/Syri i Kaltër

W internecie znajdziecie sporo zdjęć z tego miejsca. W zależności od pogody, a mówiąc dokładniej od nasilenia światła słonecznego, które pada na taflę wody przy tym naturalnym źródle górskim, możemy być oczarowani lub stwierdzić, że to nic nadzwyczajnego. Ja jednak skłaniam się ku tej pierwszej opcji. Ale zacznijmy od początku.

Dojazd z Ksamil zajmie 45 minut, a z Sarandy niecałą godzinę. Warto wybrać się do  Syri i Kaltër, aby nacieszyć oczy piękną naturą. Samochód możemy zostawić na płatnym parkingu samochodowym, który oddalony jest o ok. 2 km od celu naszego spaceru, źródle Blue Eye. Tuż przy parkingu można wypożyczyć hulajnogę lub skuter elektryczny. My decydujemy się jednak przejść całą trasę pieszo. Nie jest jakoś specjalnie wymagająca. Czeka nas jeszcze zakup biletu wstępu. Bramki z kasą znajdują się bliżej zbiornika wodnego Syri i Kaltër. Przejście trasy z parkingu do początków źródła nie powinien zająć Wam więcej niż pół godziny.

Niebieskie Oko, (po albańsku to właśnie Syri i Kaltër), to głęboki zbiornik wodny z wodą źródlaną wydobywającą się ze skalnej formacji krasowej. Jej głębokość i otaczająca ją roślinność sprawiają, że woda ma kolor turkusowy i lazurowy. Warto wiedzieć, że woda wypływa z dna z zawrotną szybkością – ponad 18 000 litrów na sekundę. Następnie wpływa do rzeki Bistrice, która wpada z kolei do Morza Jońskiego.

• Syri i Kalter jest otwarty codziennie od 7:00 do 19:00
• Parking samochodowy kosztuje 300 LEK/3 godziny (tylko gotówka)
• Parking samochodowy zazwyczaj zaczyna pobierać opłaty od 9:00, więc można spróbować przyjechać wcześniej i nie płacić za postój
• Bilet wstępu do parku kosztuje 50 LEK (tylko gotówka)
• Na końcu trasy znajduje się też lokalna restauracja, która serwuje smaczne jedzenie
• Obowiązuje zakaz skoków do wody i kąpieli na terenie Syri i Kaltër, choć mnóstwo osób łamie ten zakaz

Gjirokastra (na liście UNESCO)

Naturalną kontynuacją zwiedzania, tuż po Blue Eye jest z pewnością oddalona o kolejne 45 minut Gjirokastra. Ogromnym atutem tego miasta jest jego położenie i unikana architektura.

Miasto jest jednym z dwóch albańskich (oprócz Beratu) miast-muzeów.

Zacznijmy od parkingu samochodowego, bo o ten zawsze trudno w tak popularnych turystycznie miejscach. Proponuję Wam pozostawienie auta na parkingu bezpłatnym niedaleko Starego Miasta (lokalizacja 40°04’35.9″N 20°08’34.4″E) lub 200 metrów wyżej na parkingu płatnym 40°04’30.0″N 20°08’25.2″E (200 LEK/3 godziny lub 300 LEK 3-8 godzin).

Wszędzie otaczają nas tu kamienne domy, które dodatkowo są pokryte charakterystycznymi dla tego regionu szarymi łupkami. Liczne uliczki są dość strome, dlatego też Gjirokastёr zwana jest „Miastem Tysiąca Schodów”. W 2005 roku miasto zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. W 2008 roku wpis rozszerzono o miasto Berat.

W Gjirokaster odbywa się także Narodowy Festiwal Folkloru – duże wydarzenie prezentujące albańską muzykę ludową, taniec i kostiumy. Odbywa się co 5 lat – ostatnie w 2023 roku.

Zamek w Gjirokastrze

Nad miastem góruje stara, średniowieczna twierdza, rozbudowana przez Turków osmańskich. Zamek w Gjirokastrze jest jednym z największych na Bałkanach. Usytuowany na wzgórzu górującym nad miastem, będącym świadkiem historii całego regionu na przestrzeni wieków. Data budowy tej fortyfikacji jest nadal niejasna. Według archeologów miejscowość była zamieszkana od IV-V wieku.

Wewnątrz zamku można zobaczyć Wieżę Zegarową, scenę festiwalową, Muzeum Zamkowe i fajny widok na dolinę. Na terenie zamku znajduje się także odzyskany odrzutowiec Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych z ciekawą historią dotyczącą tego, jak się tu dostał. Niektóre pogłoski mówią, że siły albańskie zestrzeliły odrzutowiec podczas zimnej wojny (1957). Samolot znajduje się obecnie w Muzeum Broni w Gjirokastrze i przez długi czas uważany był za amerykański samolot szpiegowski.

• Bilet wstępu 400 LEK (płatność wyłącznie gotówką)
• Możliwość fotografowania dodatkowo 1000 LEK
• Zamek jest otwarty przez cały rok (od kwietnia do września w godzinach 09:00-19:00, od października do marca w godzinach 09:00 do 17:00)

Gjirokastra to miejscowość, po której warto tak zwyczajnie pospacerować, bez pośpiechu. Ma swój niepowtarzalny urok.

Stary Bazar w Gjirokastrze

Położony w historycznym centrum starego miasta Gjirokaster, Stary Bazar jest jedną z najważniejszych atrakcji tego pięknego miasta. Bazar ten, którego początki sięgają XVII wieku, był epicentrum życia i handlu w czasach osmańskich.

Niestety w drugiej połowie XIX wieku miał miejsce niszczycielski pożar, który zniszczył dużą część bazaru. Odbudowano go tak, aby wyglądał tak samo jak wcześniej.

Dom Skenduli w Gjirokastrze

Jest jednym z najlepszych przykładów typowego XIX-wiecznego domu w stylu osmańskim w Gjirokaster i trzeba go odwiedzić! Został pierwotnie zbudowany na początku XVIII wieku, ale to, co można zobaczyć dzisiaj, pochodzi głównie z 1823 roku. Rodzina Skenduli była jedną z najbogatszych rodzin w Gjirokaster i ta sama rodzina jest właścicielem domu do dziś.

Możesz nawet zostać tu powitany lub oprowadzony przez członka rodziny. Po przybyciu na miejsce zaoferują Ci zapewne możliwość wzięcia udziału w wycieczce z przewodnikiem lub samodzielnego zwiedzania.

Uwaga! Nigdzie nie udało mi się znaleźć oficjalnego cennika, ale za nasze bilety zapłaciliśmy 300 LEK od osoby. Dom Skenduli jest otwarty przez cały rok w godzinach 9:00 – 19:00. Godziny mogą się zmieniać na przestrzeni roku.

Meczet Bazar w Gjirokastrze

Położony jest w samym sercu Gjirokaster w Albanii. Meczet, którego początki sięgają XVII wieku, jest ważnym zabytkiem przedstawiającym architekturę islamską z okresu osmańskiego. Jeśli chcesz zajrzeć do środka, meczet jest codziennie dostępny bezpłatnie dla zwiedzających.

Meczet dostępny jest dla zwiedzających od poniedziałku do piątku w godzinach 9:00 – 16:30.

Co i gdzie zjeść w Gjirokastrze?

Polecam Wam restaurację, w której mieliśmy przyjemność spróbować kilku różnych dań. To rodzinna knajpka Taverna Tradicionale KARDHASHI, w której najważniejszą rolę odgrywa wspaniała, ciepła właścicielka. To ona tu o wszystko dba i kierują całą rodziną, która pomaga jej w obsłudze gości. A tych jest tu zawsze całkiem sporo. To może mieć wpływa na czas realizacji zamówienia, ale nie zmienia to faktu, że jest tu smacznie. My zamówiliśmy kurczaka chicken tigania, sycący rosół z ryżem i musakę. Wszystko było smaczne.

Park Narodowy Butrint

Każdy, kto będzie odwiedzał Sarandę lub Ksamil, koniecznie powinien również pojechać do Parku Narodowego Butrint. Z Ksamil to zaledwie kilka minut jazdy samochodem, z Sarandy 15 minut dalej. Najwygodniej będzie dojechać tu samochodem i pozostawić go na bezpłatnym parkingu przed wejściem do Parku. Widziałem również, że niektórzy turyści docierali tu z Ksamil na piechotę, ale bardzo to odradzam, głównie ze względu na brak pobocza przy krętej drodze prowadzącej w kierunku przeprawy promowej. Z Sarandy kursują do Butrint busy, które mają swój przystanek w centrum Ksamil.

Bilet wstępu do Parku Narodowego Butrint kosztuje 1000 LEK (ok. 42 zł) i jak to w Albanii często bywa, nie można płacić kartą. Przygotujcie więc gotówkę. Udostępniony obszar jest naprawdę bardzo duży i warto zaplanować sobie ok. 2-3 godzin na jego zwiedzanie. Ale czym właściwie jest Park Narodowy Butrint i z jakiego powodu jest tak popularny wśród turystów?

Głównym powodem jest znajdujące się na jego terenie stanowisko archeologiczne Butrint wpisane w 1992 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Ale to nie wszystko. W końcu Park obejmuje obszar ponad 8500 ha i słynie między innymi ze słodkowodnych jeziorek, mokradeł, słonych bagien, szuwarów i wysp.

Najwyższe wzniesienie parku ma 845 m n.p.m. Park obejmuje ochroną jezioro Butrint, naturalny kanał Kanali i Butrintit łączący jezioro z Morzem Jońskim, wyspę Ishujt e Ksamilit oraz wspomniane już przeze mnie stanowisko archeologiczne Butrint.

Na terenie parku stwierdzono występowanie 800-900 gatunków roślin (co stanowi 27% wszystkich gatunków występujących w Albanii). Nic dziwnego, dostępność wody w rzekach, jeziorach i mokradłach oraz ukształtowanie terenu ma przecież ogromny wpływ na różnorodność gatunkową takich obszarów.

W starożytności istniała tu osada iliryjska (według mitu założona przez uciekinierów z Troi), przekształcona w VII wieku p.n.e. w grecką kolonię i miasto portowe. Butrint stało się w kolejnych stuleciach ważnym ośrodkiem kultu boga Asklepiosa. W II wieku p.n.e. miasto znalazło się pod rządami Rzymu i funkcjonowało jako ważny ośrodek portowy aż do VI wieku n.e., kiedy to zostało kilkakrotnie spustoszone w okresie wielkiej wędrówki ludów. Później katolickie biskupstwo Buthrotum.

Co szczególnie może Was zainteresować na terenie Parku? W Butrincie odkryto resztki murów obronnych, starożytny teatr grecki z III wieku p.n.e., który jest moim zdaniem perełką wśród wszystkich obiektów, które można tu zwiedzać a także ruiny domów, baptysterium z VII wieku, ruiny łaźni rzymskich i kaplicy z V wieku. Istnieją tu również pozostałości XIV-wiecznego zamku weneckiego.

Gdzie nocować w Sarandzie?

Jak już wiecie zdecydowaliśmy się na noclegi w Ksamil, ale gdybym miał wybierać miejsce noclegowe w Sarandzie to na pewno wziąłbym pod uwagę jedno z dwóch miejsc. Pierwsze to Aquamarine Apartments. Obiekt jest położony w Sarandzie, zaledwie 30 metrów od plaży. W dostępnych w nim apartamentach zapewniono bezpłatne WiFi oraz klimatyzację. W pobliżu obiektu znajduje się sporo barów, restauracji i sklepów. Na miejscu jest dostępny prywatny parking. Z większości apartamentów roztacza się widok na morze i plażę. Apartamenty obejmują część wypoczynkową z telewizorem z płaskim ekranem, jadalnię oraz w pełni wyposażoną kuchnię. Mieści się w nich łazienka z prysznicem oraz bezpłatnym zestawem kosmetyków. Obiekt zapewnia pościel oraz ręczniki. Przy obiekcie znajduje się przystanek autobusowy. Odległość od portu w Sarandzie, z którego wypływają promy do miasta Korfu, wynosi 700 metrów.

Alternatywą dla pierwszego miejsca jest Casa Noste Apartments. Znajduje się bliżej Ksamil i nieco dalej od ścisłego centrum Sarandy, ale w spokojnej i ładnej okolicy. To nocleg w apartamentach. Każdy z nich ma też umeblowany balkon. Udogodnienia dostępne na miejscu obejmują też piękny ogród oraz bezpłatne WiFi. Obiekt znajduje się 700 metrów od plaży. Goście mają do dyspozycji apartamenty z częścią wypoczynkową oraz dobrze wyposażoną kuchnią z lodówką i piekarnikiem. W każdym z nich znajduje się też łazienka z prysznicem i suszarką do włosów. Z apartamentów można podziwiać widok na ogród.

Co zwiedzić w Sarandzie?

Kiedy zastanawiałem się nad tym czy na nasz 6-dniowy pobyt wybrać Sarandę czy Ksamil przeważyły praktyczne powody. Wiedziałem, że w Sarandzie będziemy mieli problemy ze znalezieniem wolnego miejsca parkingowego a przejazd przez zatłoczone, pełne remontowanych ulic miasto będzie problematyczne. Z perspektywy czasu nie żałuję, że wybraliśmy na swoją bazę wypadową Ksamil. Jednak nie zniechęciło nas to do odwiedzenia tego turystycznego miasta, aby zobaczyć co oferuje.

Zamek Lëkursi

Nasze zwiedzanie zaczęliśmy od Zamku Lëkursi. Aby dotrzeć na szczyt góry, na której się znajduje trzeba pokonać serpentynami wąskich i stromych dróg kilkuminutowy odcinek. Tuż przy zamku znajduje się spory, bezpłatny parking samochodowy (spróbujcie zaparkować jak najbliżej zamku, na prawo od szlabanu). Widziałem, że sporo osób postanawia wspiąć się pod zamek na piechotę. Od razu jednak ostrzegam, że może to wymagać dobrej kondycji. Dotarcie pieszo do celu z centrum miasta zajmie ok. 1 godziny w jedną stronę.

Niezależnie od sposobu dotarcia na miejsce, czeka na Was bardzo ładna panorama na okolicę. Zobaczycie w całej okazałości Sarandę i okolice a także w oddali grecką wyspę Korfu. Warto więc wybierając się na tutejsze punkty widokowe upewnić się, że będzie nam towarzyszyła ładna pogoda.

Wstęp na teren zamku jest bezpłatny, obecnie znajduje się tu restauracja. W najbliższej okolicy zobaczycie sporo bunkrów, dawną broń artyleryjską i niewielką latarnię morską.

Główna (miejska) plaża w Sarandzie

Główna plaża w Sarandzie znajduje się w samym sercu miasta (biegnie na wschód od portu, wzdłuż nadmorskiej promenady). Jest to najpopularniejsza plaża w Sarandzie, położona zaledwie kilka minut spacerem od najpopularniejszych atrakcji miasta. Morze jest tutaj zazwyczaj spokojne, a woda krystalicznie czysta. Sama plaża jest ładna, mimo miejskiego położenia, co czyni ją popularnym miejscem do pływania. Na plaży można wypożyczyć leżaki i parasole, ale jest to plaża publiczna, więc możesz zabrać ze sobą także swoje rzeczy. W kilku miejscach można wypożyczyć paddle boardy, kajaki i czy pojeździć na nartach wodnych za motorówką.

Prywatne plaże Sarandy

Oprócz głównej (bezpłatnej) plaży, w Sarandzie znajduje się kilka prywatnych plaż i przylegających do nich klubów plażowych. Technicznie rzecz biorąc, nikt nie może zabronić Ci pływania przy tych plażach, niezależnie od tego, czy płacisz za leżaki czy nie. Nie wolno jednak kłaść własnego ręcznika na plaży ani przynosić swojego parasola.

Plaża Mango

Jedną z najpopularniejszych prywatnych plaż w Sarandzie jest Mango Beach , położona 3 kilometry na południe od centrum miasteczka. Aby się tam dostać, możesz przejść pieszo, wziąć taksówkę lub skorzystać z autobusów kursujących z Sarandy do Ksamil (powiedz kierowcy, że chcesz wysiąść na Mango Beach). Jeśli masz własny samochód , możesz także tam dojechać. Plaża posiada prywatny parking, który jest bezpłatny dla klientów klubu plażowego.

W Mango Beach za wypożyczenie leżaków i parasoli trzeba zapłacić, można też zamówić jedzenie i napoje z dostawą na leżak. Jest też stały bar i restauracja. Jak pewnie podejrzewacie, ceny są tutaj dość wysokie. Za dwa leżaki i parasol trzeba zapłacić minimum 1200 Leków, a napoje i jedzenie są tu decydowanie droższe niż w mieście. Ale tak jest zawsze na albańskich plażach.

W szczycie sezonu turystycznego ta kamienista plaża jest bardzo zatłoczona, dlatego warto przybyć wcześniej, żeby mieć pewność, że znajdziesz dobre miejsce. Na tej plaży muzyka gra praktycznie przez cały dzień i wieczorem. Osobiście wolę plaże, które są cichsze i bardziej odosobnione. Jeśli na Mango Beach jest zbyt tłoczno, sprawdź Flamingo Beach.

Era Plazhi

Plazhi Era to kolejna prywatna plaża w Sarandzie. Położona jest znacznie bliżej centrum miasta, zaledwie 5-10 minut spacerem od portu w Sarandzie, w zachodniej dzielnicy Kodrra. Bardzo przypomina plaże Mango Beach i Flamingo Beach. Jednak położenie blisko centrum Sarandy sprawia, że ​​w szczycie sezonu turystycznego (czerwiec-sierpień), szczególnie w weekendy, może być tu bardzo tłoczno. Jak wszędzie, tak i tutaj jest mnóstwo leżaków i parasoli do wynajęcia, a w pobliżu kilka kawiarni, barów i restauracji. Samo morze jest płytkie i idealne do pływania lub nurkowania.

Promy z Sarandy na Korfu

Połączenia drogą wodną z Sarandy na Korfu i w drugą stronę realizują obecnie dwie firmy: Finikas Lines, Ionian Seaways. Finikas Lines oferuje 4 kursy dziennie szybkimi wodolotami, które pokonują trasę w zaledwie 30 minut. Bilety kosztują 25 €. Najtańsze bilety znalazłem na stronie Ionian Seaways od 15 €. W tym przypadku płyniemy statkiem nieco ponad godzinę kursem rozpoczynającym się o 6:00. Kolejne kursy są już droższe. W przypadku chęci zabrania ze sobą auta musimy skorzystać z dostosowanego do przewozu samochodów statku. Za samochód zapłacimy 50 € w jedną stronę. Statek pokonuje trasę w 1,5 godziny. Na stronie nie znalazłem opcji zarezerwowania takiego rejsu z autem, więc być może jest sprzedawany tylko stacjonarnie w kasach biletowych przewoźników. Niezależnie od tego czy planujecie rejs bez auta lub z samochodem sprawdźcie wcześniej ofertę na oficjalnych stronach internetowych przewoźników, które Wam podlinkowałem powyżej.

Co i gdzie zjeść w Sarandzie?

Saranda jest pełna naprawdę dobrych i polecanych restauracji. Wśród długiej listy miejsc polecamy Wam szczególnie dwa. W ubu tych miejscach serwują doskonałe owoce morza. Taverna Garden to lokal, który znajduje się blisko głównej plaży w Sarandzie, tuż przy deptaku. Grillowane okonie morskie, doskonałe spaghetti z owocami morza, grillowane warzywa, zupa rybna. No i krewetki w sosie pomidorowym z serem i warzywami. Wszystko pyszne.

Druga restauracja to Taverna Rrapo. Tu mieliśmy okazję zamówić grilowaną ośmiornicę i była bardzo smaczna. Dół lokalu czasami jest zamknięty, ale wystarczy wejść po schodkach na górę i czeka już na nas bardzo miła obsługa i smaczne jedzenie. Można płacić kartą płatniczą (pod tym względem w restauracjach w Sarandzie jest o wiele lepiej niż w Ksamil).

Mam nadzieję, że powyższy artykuł okaże się przydatny w trakcie planowania i realizacji Waszych podróży. Poświęciłem sporo czasu, aby maksymalnie ułatwić Wam i uprzyjemnić zwiedzanie tej części Albanii. Ze swojej strony zachęcam Was serdecznie do śledzenia na bieżąco moich podróży na moim profilu Instagram oraz TikToku. Obiecuję, że znajdziecie tam tylko wartościowe treści.

Zapraszam Cię również do zapisania się do Newslettera. Gwarantuję tylko wartościowe treści, żadnego spamu.